Karencja ubezpieczeniowa – co to jest?

Karencja ubezpieczeniowa to kwestia, na którą zwracamy uwagę przy zawieraniu polis z wybranym towarzystwem ubezpieczeniowym. Czy trzeba się tego obawiać? Czym jest właściwie taka karencja, po co się ją stosuje i jakie zasady w jej przypadku przyjmują towarzystwa ubezpieczeniowe? Czy możliwe jest w jakiś sposób jej uniknięcie?

Co to jest karencja ubezpieczeniowa?

Karencja ubezpieczeniowa to okres bezpośrednio po zawarciu umowy ubezpieczenia, w którym ubezpieczyciel świadczy ochronę w ograniczonym zakresie. Oznacza to, że jeśli dojdzie do zdarzenia, co do którego ochrona jest ograniczona, to świadczenie nie zostanie wypłacone lub jego wysokość będzie niższa niż w przypadku zajścia zdarzenia po okresie karencji, bo obliczona jako np. 110% wpłaconej składki za daną umowę. Z karencją mamy do czynienia najczęściej w ubezpieczeniach na życie i zdrowotnych, choć dotyczy ona również polis majątkowych. Szczegóły dotyczące karencji i ograniczenia z niej wynikające znajdziemy zwykle w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Co w praktyce oznacza karencja w ubezpieczeniu? Gdy złożymy podpis we wniosku ubezpieczeniowym i otrzymamy polisę, nawet pomimo zapłaty składki nie będziemy się mogli domagać świadczenia na zdarzenia, które wystąpią w okresie karencji. Warto zdać sobie z tego sprawę i dokładnie przeczytać ogólne warunki ubezpieczenia, by mieć świadomość, w jakim zakresie i od kiedy świadczona jest ochrona ubezpieczeniowa.

Po co stosuje się karencję?

Ubezpieczenie co do zasady dotyczy zdarzeń niepewnych, tj. żadna ze stron umowy ubezpieczenia nie ma wiedzy, że dane ubezpieczenie wystąpi w najbliższym czasie. Tak też kalkulowana jest składka. Okres karencji ma na celu wyeliminowanie tych zdarzeń, które są przedmiotem ubezpieczenia, a których wystąpienia w najbliższym czasie może spodziewać się ubezpieczony i z tą intencją kupuje ubezpieczenie. Przykładem może być zakup ubezpieczenia, w którym świadczenie jest wypłacane za urodzenie dziecka. Gdyby nie okres karencji w takich przypadkach, ubezpieczenie byłoby zawierane głównie przez osoby już oczekujące dziecka. To spowodowałoby, że suma wypłaconych świadczeń byłaby relatywnie wysoka, a to wpłynęłoby na wysoką cenę takiego ubezpieczenia.

Ile trwa okres karencji ubezpieczenia i z czym się wiąże?

Okres karencji ubezpieczenia kształtuje się często inaczej u różnych ubezpieczycieli. Jest on zwykle uzależniony od rodzaju świadczonej ochrony. Najczęściej dotyczy umów związanych ze stanem zdrowia, na przykład na wypadek poważnych chorób lub pobytów w szpitalu. Okres karencji zwykle wynosi od 1 do 6 miesięcy. Najczęściej dotyczy on okresu 3 miesięcy – tak jak w ubezpieczeniu dodatkowym „Kompleksowa ochrona na wypadek poważnego zachorowania” w Prudential. Prudential w stosunku do części chorób w ramach tego ubezpieczenia wypłaci świadczenie, jeżeli choroba została zdiagnozowana po upływie 90 dni od zawarcia umowy. Przykładem są tutaj nowotwory. Taki sam okres karencji występuje w przypadku konieczności wykonania operacji na otwartym sercu. Pozwala to na uniknięcie sytuacji, w której ubezpieczenie zawiera osoba, która ma świadomość, że jej stan zdrowia nie jest najlepszy.

W przypadku niektórych umów oferowanych na rynku karencja może zostać wydłużona do 9 lub nawet 12 miesięcy. Dotyczy to głównie ubezpieczeń związanych z leczeniem stomatologicznym, prowadzenia ciąży lub zdarzeń związanych z urodzeniem dziecka. Trzeba pamiętać, że każde towarzystwo ubezpieczeniowe może w różny sposób ustalać warunki karencji. Wszystko jest tutaj uzależnione od oceny ryzyka na podstawie dotychczasowych doświadczeń.

 

Jakich zdarzeń i jakich ubezpieczeń dotyczy karencja ubezpieczeniowa?

Karencja ubezpieczeniowa może dotyczyć wszelkich ryzyk, które zostały określone w polisie ubezpieczeniowej. Najczęściej jednak jest tak, że okresem karencji objęte są zdarzenia związane ze stanem zdrowia ubezpieczonego. Zdarzenia będące skutkiem nieszczęśliwego wypadku są zazwyczaj objęte ochroną od początku trwania umowy ubezpieczenia. W przypadku ubezpieczenia na życie w sytuacji, gdy ubezpieczyciel przeprowadził ocenę stanu zdrowia ubezpieczonego, karencja raczej nie jest stosowana. Choć można jeszcze spotkać takie ubezpieczenia na życie, gdzie zawarcie umowy jest bardzo proste i nikt nie pyta ubezpieczonego o stan zdrowia przy zawieraniu umowy, lecz wprowadzany jest czasem nawet kilkuletni okres karencji, w czasie którego świadczenie zostanie wypłacone tylko w przypadku, gdy śmierć jest skutkiem nieszczęśliwego wypadku. Jeśli chodzi o ubezpieczenie na życie w Prudential, Komfort Życia to ochrona ubezpieczeniowa udzielana od pierwszego dnia okresu ubezpieczenia i w przypadku tej umowy ubezpieczyciel nie stosuje okresu karencji.

Ubezpieczenie bez karencji – czy to możliwe?

Gdy zawieramy umowę ubezpieczeniową, poszukujemy rozwiązania, które zapewni nam nie tylko wypłatę jak najwyższego świadczenia w razie wystąpienia określonego zdarzenia. Równie istotne jest, w jakich sytuacjach wypłata nie nastąpi. Czy istnieją zatem ubezpieczenia bez karencji? Tak – można się z nimi spotkać u niemal wszystkich działających na rynku ubezpieczycieli.

Kiedy zatem jest możliwa taka polisa na życie bez karencji? Możemy tutaj rozpatrzyć najczęściej dwa przypadki. Pierwszy z nich dotyczy ubezpieczenia grupowego, zawieranego przez zakład pracy (ponieważ ryzyko jest tutaj rozłożone na wielu klientów), natomiast drugi – przeniesienia polisy od innego ubezpieczyciela, głównie też przy ubezpieczeniach grupowych. Niekiedy jednak ubezpieczyciele nie wnoszą do ogólnych warunków ubezpieczenia żadnych większych obostrzeń. Takie ubezpieczenie na życie jest dostępne w Prudential. Mowa jest tutaj o ubezpieczeniu na życie Komfort Życia, gdzie podstawowym warunkiem do uzyskania świadczenia jest opłacenie składki. Takie odszkodowanie uzyskuje się przy tym w standardowych przypadkach, a więc w razie śmierci, która:

  • nie była wynikiem samobójstwa ubezpieczonego popełnionego przed upływem roku od zawarcia umowy ubezpieczenia – jest to i tak krócej, niż wynika to z przepisów prawa – mówią one w takim wypadku o wypłacie świadczenia w przypadku samobójstwa po upływie 2 lat od dnia zawarcia umowy ubezpieczeniowej,
  • nie była związana z dobrowolnym oraz świadomym uczestnictwem osoby ubezpieczonej w aktach terroru, zamieszkach, aktach przemocy, działaniach zbrojnych i wojennych,
  • nie była wynikiem okoliczności, których nie znał ubezpieczyciel, a które wyszły na jaw w ciągu 3 lat od dnia zawarcia umowy.